မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ မီးၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ၊ ပႃးသႅင်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်သေ၊ လႄႇၶၢႆၸွမ်းဝၢၼ်ႈ႞ယဝ်ႉဝၢၼ်ႈ႞ ႁဵတ်းၼၼ်ၵူႈဝၼ်း ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးပွၵ်ႈ႞ ၶႃသွင်ၵေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶီႇႁိူဝ်းၶၢမ်ႈၼမ်ႉလူင်မႄႈ႞သေ ထိုင်ၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈၽၢႆႇပုၼ်ႉၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေၽႄၵၼ်ယေႈၵေႃႉ ယေႈၽၢႆႇလႄႇၶၢႆသႅင် ပေႃးၸွတ်ႇၵူႈပွၵ်ႉၵူႈယွမ်ႇယဝ်ႉ။
ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းႁိူၼ်း႞ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၶဝ်ပဵၼ်သထေးလူင် မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ၼႃႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶူဝ်းႁိူၼ်းငိုၼ်းၶမ်းၶဝ်လူႉသုမ်းၵႂႃႇ ပေႃးမူတ်းပေႃးသဵင်ႈ၊ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်းတၢႆၵေႃႈတၢႆ။ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵေႃႈပၢႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၵိုတ်းၼၢႆးထဝ်ႈၵေႃႉ႞ တင်းလၢၼ်ယိင်းဢွၼ်ႇမၼ်းၵေႃႉ႞ တူၵ်းၶီတူၵ်းၽၢၼ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵိၼ်ၸၢင်ႈ တဵၵ်းၼမ်ႉ တမ်ၶဝ်ႈပိူၼ်ႈသေ သိုဝ်ႉၵိၼ်ၶဝ်ႈပႄႇ ၶဝ်ႈၵွၵ်းဢွၼ်ႇ ၸွမ်းဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မိူဝ်ႈဢၼ်ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၵေႃႉ႞ လဵပ်ႈမႃးႁိမ်းႁိူၼ်းသွင်ၶႃၼၢႆးလၢၼ်ၼၼ်ႉ၊ လၢၼ်ယိင်းဢွၼ်ႇမၼ်း လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ “ၼၢႆးဢိူၺ် သိုဝ်ႉပၼ် သႅင်ၶႃႈဢိတ်း႞ ၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈပေႇႁူသႅင်”။
ၼၢႆး ။ ။ “လၢၼ်ဢိူၺ် တေႃႈၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်းဢွၼ်ႇႁႃးၼၢႆးလၢၼ် ယင်းယၢပ်ႇ၊ သမ်ႉဝႃႈၶႂ်ႈလႆႈပေႇႁူသႅင် ႁႃတေဢဝ်သင်သိုဝ်ႉ”။
လၢၼ် ။ ။ “ဢဝ်ၵွၵ်းတွင်းမူပ်ႇလူင် တႂ်ႈလၢင်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇလႅၵ်ႈဢဝ်ၵေႃႈ တေလႆႈယူႇယူဝ်ႉ”။ ၼၢႆးထဝ်ႈၵေႃႈ ၸွမ်းၸႂ်လၢၼ်ယိင်းမၼ်းသေ ဢဝ်ၵွၵ်းၵဝ်ႇၶဝ်ႈၶႆးလူင် တႂ်ႈလၢင်ႈၼၼ်ႉ၊ ၵႂႃႇၸူးၵူၼ်းၶၢႆသႅင်သေ၊ လၢတ်ႈဝႃႈ “ပီႈၼွင်ႉၸဝ်ႈသႅင် ဢိူၺ်ႉ ႁဝ်းမီးၵွၵ်းတွင်းၵဝ်ႇလုၵ်ႈ႞ ၶႂ်ႈယွၼ်းလႅၵ်ႈသႅင်သူ ဢိတ်းလူ ပၼ်လၢႆလုၵ်ႈၵေႃႈ ၼၢႆးၸူမ်းယူႇ”။
ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်မိတ်ႈဢွၼ်ႇယၢႆးတူၺ်းၵွၵ်းလႄႈ မၼ်းလႆႈႁူႉပဵၼ်ၵွၵ်းၶမ်းသေယဝ်ႉ ၼႂ်းၸႂ် မၼ်းသမ်ႉၶႂ်ႈလႆႈလၢႆလၢႆ ၸင်ႇဝႃႈ “ၵွၵ်းယွၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်ႉၼႆ သွင်ပႅၵ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇၵိုင်ႇ သမ်ႉဝႃႈဢၢင်ႈမႃးလႅၵ်ႈသႅင်ၵဝ်” ဝႃႈၼႆသေ ပူၼ်ႉၵႂႃႇႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ။
ယူႇၸူဝ်ႈ႞ ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၵေႃႉ႞ သမ်ႉၽႅဝ်မႃးထႅင်ႈ၊ ၼၢႆးထဝ်ႈၵေႃႈဢဝ်ၵွၵ်းဢွၵ်ႇမႃး ယွၼ်းလႅၵ်ႈသႅင် မိူၼ်ၼင်ႇပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၵေႃႈ ဢဝ်ပၢႆမိတ်ႈၶၢၼ်ႇတူၺ်း လႆႈႁူႉပဵၼ်ၵွၵ်းၶမ်းသေယဝ်ႉ၊ ၸင်ႇဝႃႈ- “ၼၢႆးဢိူၺ်ႉ ၵွၵ်းၼၢႆးႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွၵ်းတွင်း၊ ပဵၼ်ၵွၵ်ႈၶမ်းဢိူဝ်ႈ၊ သႅင်ၸိူဝ်းၵဝ်ပႃးမႃးၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ယင်းပႆႇၵိုင်ႇ ၵႃႈၵွၵ်းလုၵ်ႈၼႆႉၵွၼ်ႇ“။
ၼၢႆး ။ ။ “ဢေႃႈ ၵွၵ်းလုၵ်ႈၼႆႉၵႃႈပူၼ်ႉၶိုၼ်းပႃႈလင်တႄႉ ၼၢႆးဢမ်ႇႁူႉၵႃႈၶၼ်မၼ်း၊ မိူဝ်ႈၵႆႈၼၢႆးဢဝ်ၼႄ ၵူၼ်းၵႃႉသႅင်ၵေႃႉ႞ မၼ်းဝႃႈသွင်ပႅၵ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇၵိုင်ႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်မႂ်းသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵွၵ်းၶမ်းၼႆႉ ပဵၼ်လူၺ်ႇၵူႉသူဝ်ႇမႂ်းယဝ်ႉ။ ပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ မႂ်းပၼ်သႅင်လၢၼ်ယိင်းဢွၼ်ၵဝ်ၼႆႉ ဢိတ်းဢီႈသေ ဢဝ်ၵွၵ်းၼႆႉၵႂႃႇတႃႉ”။
ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၸႂ်သိုဝ်ႈၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ ၸူမ်းတီႈၶႃႈယဝ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၼႆၸိုင်၊ သႅင်ဢၼ်ၵိုတ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းငိုၼ်းၵႃႈသႅင် ၶၢႆလႆႈမႃၼႂ်းထူင်ၼႆႉ ၶႃႈတေပၼ်ၼၢႆးႁဝ်းမူတ်းမူတ်း၊ ပုၼ်ႈတႃႇၵဝ်ၶႃႈတႄႉ တေဝႆႉၵႃႈႁိူဝ်းတင်းၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်း ပႅတ်ႈပျုးၵွႆး၊ ဝႃႈၼႆသေ ၸူၵ်းဢဝ်လုၵ်ႈၶၼ်ထူင်ယွႆး တင်းငိုၼ်းပႅတ်ႇပျုး၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵႃႈပဵၼ်သႅင်ပဵၼ်ငိုၼ်းမၼ်း တင်းသဵင်ႈ ဢဝ်ယိုၼ်ႈပၼ်ၼၢႆးလၢၼ်သွင်ၵေႃႉသေ ဢဝ်ၵွၵ်းၶမ်းသႂ်ႇထူင် ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။
ယူႇၵမ်း႞ ၵူၼ်းၶၢႆသႅင်ၵေႃႉဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းပၼ်ႇလူင်မႃထၢမ်ႁႃၵွၵ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ၵွၵ်းယွၵ်းသူ မိူဝ်ႈၵႆႈၼၼ်ႉမီးၵႃႈလႂ် ဢဝ်မႃးထႅင်ႈလူ၊ ၵဝ်တေလႅၵ်ႈပၼ်သႅင်ဢွၼ်ႇလုၵ်ႈ႞” ၼၢႆးလၢၼ်သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉသမ်ႉဝႃႈ “လုင်းဢိူၺ် မိူဝ်ႈၵႆႈၸိုင်ဝႃႈသွင်ပႅၵ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇၵိုင်ႇ၊ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉၶိုၼ်းမႃးထၢမ်ႁႃႁဵတ်းသင်?၊ ၼေႈ ၼေႈ ႁဝ်းပေႃးဢဝ်လႅၵ်ႈလႆႈသႅင်လႆႈငိုၼ်း ၼမ်ထၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ” ၸင်ႇယုၵ်ႉထူင်သႅင်ထူင်ငိုၼ်း ၶဝ်ႇၼႄမၼ်း။
ဢၢႆႈၶၢႆသႅင်လႆႈႁၼ်ၼင်ႇၼၼ် ၽိတ်းၸႂ်ၼႃႈပေႃးၵမ်ႇပေႃလမ် ႁိပ်ႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ပူတ်းထူင်တမ်းပႅတ်ႈသေ ၸၵ်ႉဢဝ်ၶွၼ်ႉလမ်းၸွမ်းႁႃ ဢၢႆႈဢၼ်လႆႈၵွၵ်းၶမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်၊ လႄႇႁႃၼႂ်းဝၢၼ်ႈပေႃၸွတ်ႇပေႃးၸေး ၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ်၊ ၸင်ႇလမ်းၵႂႃႇႁႃတၢင်းတႃႈႁိူဝ်း၊ ၽိူဝ်ႇမၼ်းႁွတ်ႈတႃႈႁိူဝ်းၵႂႃႇၵေႃႈ လႆႈမုင်ႈႁၼ်ႇဢၢႆႈၼၼ်ႉ သမ်ႉပေႃးၶီႇႁိူဝ်းၽႅဝ်ၵၢင်ၼမ်ႉ ယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းၸႂ်လမ်ၼႃႇၼႃႇ၊ ႁွင်ႉၸဝ်ႈႁိူဝ်ႈႁႂ်ႈၶိုၼ်းမႃးႁပ်ႉမၼ်းဝႆးဝႆး၊ ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၶိုၼ်းမႃး။ ၵမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းယေႈၶႅၼ်းၸႂ်လမ်ၼႃႇ ႁွင်ႉလႃႇႁိုတ်းသႅၼ်ႇ တိုပ်ႈတိုပ်ႈဝႅၼ်ဝႅၼ်၊ ႁႅၼ်ၵၢင်ၶိုၼ်ႈၾႃႉသေ ၶုၼ်ႇၵႂႃႇၶုၼ်ႇမႃးၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉ သေ ႁၢၵ်ႈလိူတ်ႈဢူၵ်းတႅၵ်ႇတၢႆပႅတ်ႈယဝ်ႉ။
ၽူႈၶႂ်ႈလႆႈလၢႆ ႁၢမ်းတၢင်းဢၢႆ လႆႈတၢႆၵွပ်ႈတေႃးသ
ၽူႈဢမ်ႇလႅၼ်ၽၢင်း ႁဵတ်းၸွမ်းတၢင်း ႁူင်ႁၢင်းၵွပ်ႈတၢင်းၵႃႉ။
------------
ငဝ်ႈတိုၼ်း
ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၸၼ်ႉသၢမ်
ၶွမ်ႇမတီႇၶိုင်ပွင်ဢွၵ်ႇပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး
ၶရိတ်ႉ 1962 ၼီႈ
လိူၼ်မေႇ
No comments:
ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ...