3.33 မႃလိၼ်ၵမ်သိၼ်ၵႅၵ်း

 

မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇမီးၼူၽုင်႞ ၊ တူဝ်ၵွၼ်းၽုင်ၼၼ်ႉ တၢင်းယႂ်ႇမၼ်းမီးထၢၼ်ႇမူဢွၼ်ႇ၊ ႁႅင်းၵေႃႈယႂ်ႇ၊ ငႃးၵေႃႈၽၢႆ ၶဝ်လႄႇႁႃ ၵိၼ်ၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း ပေႃးၶမ်ႈမႃးသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူး ၵႂႃႇၼွၼ်းၼႂ်းပိုင်ႈလူင်လုၵ်ႈ႞။

မႃလိၼ်တူဝ်႞သမ်ႉမႃးႁၼ်ၶဝ် မၼ်းၶႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၼူၽုင်ၼႆႉၼမ်တႄႉတႄႉ၊ ပေႃးၵဝ်လႆႈၵိၼ်တေၵုမ်ႇႁိုင်ယူႇ၊ လွင်ႈႁႃၵိၼ်သႂ်ႇတွင်ႉၵေႃႈ ၵဝ်တေဢမ်ႇလႆႈယၢပ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၵိၼ်ၼူၸိူဝ်းၼႆႉ ၵဝ်တေႁဵတ်းၺၢၼ်ႇႁူဝ်႞ၵွၼ်ႇ၊ ဝႃႈၼႆသေ ပႂ်ႉယူႇၵႃႈတီႈတၢင်းမႃးၼူၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထိုင်ၼင်ႇဝၼ်း႞ ၼူၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁၼ်မႃလိၼ်ႁႅၼ်ၼႃႇၶိုၼ်ႈၾႃႉသေ တူၺ်းတႃဝၼ်းယူႇ၊ ၼူလူင်တူဝ်ၵွၼ်းၽုင်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇၶႆႈၸႂ်ဝႃႈ မႃလိၼ်တူဝ်ၼႆႉလႅပ်ႈတေမီးသိၼ်မီးထမ်းတႄႉတႄႉ။ မၼ်းႁဵတ်းသင် ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁူႉ ၵဝ်ထၢၼ်တူၺ်းလူၵွၼ်ႇ။

ၼူ။ ။ မႂ်းၸဝ်ႈၸိုဝ်ႈသင်?။

မႃလိၼ်။ ။ ၼူဢိူၺ်ႉ ၵဝ်ၸိုဝ်ႈထမ်ႇမိၵ ၸဝ်ႈသိၼ်ဢိူဝ်ႈ။

ၼူ။ ။ ႁဵတ်းသင်မႂ်းၸဝ်ႈသမ်ႉ ၸုၵ်းတိၼ်ၶွၼ်လဵဝ်ၵွႆး?။

မႃလိၼ်။ ။ ၼူဢိူၺ် သိၼ်ၵဝ်ယႂ်ႇၼႃႇ၊ ပေႃးၵဝ်ၸုၵ်းတိၼ်သီႇၶွၼ်ၸိုင် ၵူဝ်လိၼ်မိူင်းလူမ်ႇလႄႈ ၸင်ႇၸုၵ်းၶွၼ်လဵဝ် ၵွႆးဢိူဝ်ႈ။

ၼူ။ ။ ႁဵတ်းသင်မႂ်းၸဝ်ႈသမ်ႉ မႃးယူႇၸမ်တၢင်းၵႂႃႇတၢင်းမႃးႁဝ်း?။

မႃလိၼ်။ ။ ၵဝ်ဢိတ်းလူသူလႄႈ ၸင်ႇမႃးပႂ်ႉၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈသူဢိူဝ်ႈ။

ၼူ။ ။ မႂ်းၸဝ်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈႁဝ်း?။

မႃလိၼ်။ ။ မိူဝ်ႈသူၵႂႃႇႁႃတၢင်းၵိၼ်ပွၵ်ႈမႃး တေၶိုၼ်းၶဝ်ႈႁူးၼၼ်ႉ မႃးမူတ်းယဝ်ႉႁိုဝ် ပႆႇမႃးမူတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈပေႃးႁူႉ ၵဝ်ပႂ်ႉ ၼပ်ႉဢၢၼ်ႇတူၺ်းႁၢင်သူဢိူဝ်ႈ။

ၼူလူင်ၵေႃႈလႆႈငိၼ်းၼင်ႇၼၼ် ယုမ်ႇၵႂၢမ်းမႃလိၼ်သေဝႃႈ “ဢေႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၼႆၸူမ်းတႄႉတႄႉ၊ ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႇၵႅတ်ႇ ၶႄႁႄႉၵင်ႈႁဝ်းၶႃႈသေၵမ်း” ၼႆသေ၊ ဢွၼ်ၼူတၢင်းလၢႆ ၵႂႃႇၵိၼ်ယိူဝ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်တၢမ်းၶမ်ႈ မိူဝ်ႈၶဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၵွမ်းႁူဝ်ၸူးမႃလိၼ်သေ ၶဝ်ႈႁူးၵႂႃႇ၊ မိူဝ်ႈၼူၶဝ်ႈႁူးၼၼ်ႉ မႃလိၼ်ပႂ်ႉၺွပ်းၵိၼ်တူဝ်ဢၼ်တူၵ်းလိုၼ်းပိူၼ်ႈ၊ ယေႈဝၼ်းယေႈတူဝ်ယေႈတူဝ်ယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼႆႁိုင်မႃးလွႆးလွႆး ၶဝ်လႆႈႁူႉလွင်ႈၼူၶဝ်ယွမ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၸင်ႇၵုမ်ၵၼ်ဝႃႈ ၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးၼွၼ်းသမ်ႉပေႃးၵပ်ႉပိုင်ႈဝႆႉ၊ ပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈၵႂႃႇတီႈပႆ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉယင်းဢမ်ႇႁၼ်တဵမ်ပိုင်ႈ၊ ပဵၼ်ၵွပ်ႈသင် ၼႆလႄႈၸင်ႇလၢတ်ႈၼႄၼူလူင်ယဝ်ႉ။ 

ၼူလူင်ၸင်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵွပ်ႈမႃလိၼ်တူဝ်ၼႆႉယဝ်ႉ၊ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁူႉလွင်ႈတၢင်းမၼ်းလီလီ၊ ၵဝ်တေပႂ်ႉ တူၺ်းၵွၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈၼူၶဝ်ၶဝ်ႈႁူၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇႁႂ်ႈၼူတၢင်းလၢႆ ၶဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းသေ ၵိုတ်းပႂ်ႉၾၢႆႇလင်ဝႆႉ ပေႃးၽုင်ၼူၶဝ်ႈပူၼ်ႉယဝ်ႉ မႃလိၼ်ဝႅၼ်မႃးၵမ်းလဵဝ် ဢၢင်ႈတေၺွပ်းဢဝ်ၼူလူင်ယဝ်ႉ။

ၼူလူင်ၸင်ႇႁိုတ်းထႃႉ မႃၵႅၵ်းတူဝ်ၼႆႉ မႂ်းဢၢင်ႈမႃးၵိၼ်ၵဝ်ၵွၼ်ႇႁိုဝ်? ၼႆသေ ဝႅၼ်ၵွပ်ႈၶေႃးမႃလိၼ် ၶူပ်းလွတ်ႇၶေႃး မၼ်းၵမ်းလဵဝ်၊ သမ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ “ၼူတၢင်းလၢႆဢိူဝ်း မႃလိၼ်တူဝ်ၼႆႉႁဵတ်းၵႅင်ႈၵမ်သိၼ်ၵမ်ထမ်းသေ ပႂ်ႉၺွပ်းၵိၼ်ႁဝ်းၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်းဢိူဝ်ႈ မႃးလႄႈမႃလႄႈၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၵိၼ်ၼိူဝ်ႉမႃ” ၼႆယဝ်ႉ။

ႁဵတ်းၵႅင်ႈမေႃၵမ်သိၼ်၊ လွမ်ၶူပ်းၵိၼ်ၼိူဝ်ႉပိူၼ်ႈ။

ထိုင်တီႈပိူၼ်ႈႁူႉၵႂႃႇ ၊ သဵင်ႈၶၼ်ႇထႃႇတၢႆဝၢႆး။

 

------------

ငဝ်ႈတိုၼ်း

ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၸၼ်ႉသၢမ်

ၶွမ်ႇမတီႇၶိုင်ပွင်ဢွၵ်ႇပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး

ၶရိတ်ႉ 1962 ၼီႈ

လိူၼ်မေႇ