3.1 မႃလိၼ်ယိူင်ႈသၢင်ႇသီႈ

မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇဢွၼ်ၼၼ်ႉ မီးသၢင်ႇသီႈလူင်တူဝ်႞ ၊ ယူႇၼႂ်းထမ်ႈၼိူဝ်လွႆႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼၼ်ႉ၊ ပေႃး မၼ်းတေၵႂႃႇၵိၼ် ယေႈပွၵ်ႈ ယေႈပွၵ်ႈ မၼ်းဢွၵ်ႇမႃးႁိမ်း ပၢၵ်ႇထမ်ႈသေ ၶုတ်ႇမၢၼ်ႁွင်ႉ သၢမ်ၵမ်း ၸင်ႇ လွမ်တူၺ်းၵူႈၾၢႆႇၵူႈတၢင်း ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃၵိၼ်တၢင်းလႂ်ၵေႃႈ ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၵႃႈပဵၼ်ၸၢင်ႉ လူင်ၸူင်ထိူၼ်ႇၵႂၢင်ၽၢၼ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၶႂ်ႈၵိၼ်တူဝ်လႂ် ၵေႃႈ လိူၵ်ႈၶူပ်းၵိၼ် ႁဵတ်းၼၼ်ၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်း ပေႃးမၼ်းၵိၼ်ၼိူဝ်ႉယဝ်ႉ၊ သမ်ႉလူင်းၵႂႃႇၵိၼ် ၼမ်ႉၵႃႈတီႈၼွင် ဢၼ်မီးႁိမ်းတိၼ် လွႆၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးၼွၼ်းယူႇ ၼႂ်းထမ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃးပွၵ်ႈ႞ သၢင်ႇသီႈလူင် ၵႂႃႇၵိၼ်ၼိူဝ်ႉတူဝ်ထိူၼ်ႇဢိမ်ႇယဝ်ႉသေ ဢၢင်ႈလူင်းႁႃၵိၼ်ၼမ်ႉ သမ်ႉၵႂႃႇၺႃးမႃးလိၼ်တူဝ်႞၊ မႃလိၼ်ယိၼ်းၵူဝ်သၢင်ႇသီႈၼႃႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်၊ ၸင်ႇၼႅတ်ႈ ဝွၼ်းၶွၼ်းႁၢင်မႃးၸူးသၢင်ႇသီႈလူင်။ သၢင်ႇသီႈလူင်ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ - “ႁေႉ!မႃလိၼ် မႂ်းမႃးႁဵတ်းသင်?” ၊ မႃလိၼ်ၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ - “ဢေႃႈ …… ၵဝ်ၶႃႈ မႃးယွၼ်းႁဵတ်းၶႃႈၸႂ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်သၢင်ႇသီႈႁဝ်း ၶႃႈ” ၼႆလႄႈ၊သၢင်ႇသီႈၵေႃႈ ပေႃးၵိၼ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ ၸင်ႇဢွၼ် မႃလိၼ်မိူဝ်းယူႇၼႂ်းထမ်ႈၸွမ်းမၼ်း၊ တႄႇၼၼ်ႉမႃး သၢင်ႇသီႈလႆႈၵိၼ်ၼိူဝ်ႉသင်ၵေႃႈ ဢၼ်ၵိုတ်း ဢၼ်လိူဝ်မၼ်း သမ်ႉပၼ်မႃလိၼ်ၵိၼ် ၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁိုင်မႃးလွႆးလွႆး မႃလိၼ်ထၢၼ်ႈ ပေႃးပီး မူၼ်းတုမ်ႉလုမ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ 

မၢင်ပွၵ်ႈ သၢင်ႇသီႈလူင်ဝႃႈ -“မႃလိၼ်ဢူၺ်ႉ … မႂ်းၶႂ်ႈၵိၼ်ၼိူဝ်ႉသင်ၵေႃႈ ၵႂႃႇလွမ် တူၺ်းသေ မႃးလၢတ်ႈၵဝ်တႃႉ၊ ၵဝ်တေၵႂႃႇတီႉပၼ်မႂ်း” မႃလိၼ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇလွမ်တူၺ်း တူဝ် သတ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇသေ ၶႂ်ႈၵိၼ်တူဝ်လႂ်ၵေႃႈ မႃးလၢတ်ႈသၢင်ႇသီႈ၊ သၢင်ႇသီႈသမ်ႉၸွမ်း ဢဝ်ပၼ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ႁိုင်မႃးလွႆးလွႆး မႃလိၼ်ၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလႆႈၵိၼ်ၼိူဝ်ႉ ဢိမ်ႇလီၼႃႇလႄႈ မၼ်းထၢင်ႇတူဝ်မၼ်းၶိုၵ်ႉမိူၼ်သၢင်ႇသီႈ၊ ဢမ်ႇပေႃးၵူဝ်ယမ်ၽႂ်၊ လႄႇၶိုဝ်ႉလႄႇသမ်ႇတေႃႇ ၸၢင်ႉတေႃႇၸူင်လႂ်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ - “ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈပဵၼ်ၶုၼ် ႁၢႆႉသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းထိူၼ်ႇ လူင်ႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼႆႉ မီးသၢင်ႇသီႈလႄႈ ၵဝ်ၸဝ်ႈၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃးဝၼ်း႞ မၼ်းလၢတ်ႈတီႈသၢင်ႇသီႈလူင်ဝႃႈ “မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈပဵၼ်ၶုၼ်၊ မီႈဢူမီးၽုင်း မီးတၢင်းႁၢႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈႁဝ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉၸဝ်ႈႁဝ်းၶႂ်ႈၵိၼ်တူဝ်သင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈသေၵမ်း၊ ၵဝ်ၶႃႈတေၵႂႃႇတီႉပၼ်” သၢင်ႇသီႈၶိုၼ်းဝႃႈ “ဢၢႆႈဢိူဝ်ႉ ၼင်ႇမႂ်းမႃ လိၼ် ဢွၼ်ႇၵွႆး   ယႃႇပေသမ်ႇၼႃႇၽႅဝ်၊ မႂ်းဢမ်ႇတီႉဢဝ်ပိူၼ်ႈလႆႈ” မႃလိၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၶၢမ်ႇ ၵႂၢမ်း သၢင်ႇသီႈသေ လၢတ်ႈဝႃႈ - “ပေႃးဢမ်ႇယုမ်ႇၵေႃႈ ၵဝ်ၶႃႈတေၵႂႃႇတီႉၸၢင်ႉပၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း” ၼႆလႄႈ မႃလိၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁႃၸၢင်ႉယဝ်ႉ။ မႃလိၼ်ၵႂႃႇႁၼ်ၸၢင်ႉလူင်တူဝ်႞ ယူႇတႂ်ႈႁိုၵ်းလႃႇ ၵၢၼ်ႉဝႆႉ၊ မၼ်းၵေႃႈ ၸူဝ်းတၢင်းႁၢႆႉတၢင်းႁႅင်းမၼ်းသေ လုၵ်ႉၼိူဝ်လႃႇၵၢၼ်ႉ ဝႅၼ်သႂ်ႇၵွၵ်းႁူဝ် ၸၢင်ႉၵမ်းလဵဝ်၊ တိၼ်မၼ်းသမ်ႉပလၢတ်ႈသဵၼ်တူၵ်းၵႂႃႇပႃႈၼႃႈၸၢင်ႉလႄႈ  ၸၢင်ႉလူင်တူၵ်း ၸႂ်ၼႃႇ ၸင်ႇယုၵ်ႉတိၼ်မၼ်းယဵပ်ႇသႂ်ႇမႃလိၼ်ၵမ်းလဵဝ်၊ သႆႈလၢႆးမႃလိၼ်ပေႃး လၼ်ဢွၵ်ႇမႃး ဢွၵ်းမၼ်းၵေႃႈ မၢၵ်ႇမိူဝ်ထင်တီႈဝႆႉတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ။

 

မႃလိၼ်ယိူင်ႈသၢင်ႇသီႈ၊ ၸၢင်ႉယဵပ်ႇၶီႈပေႃးလၼ်                      

ပေႃးဢမ်ႇမိူၼ်ယႃႇယိူင်ႈ၊ ၸၢင်ႈၽိတ်ႈပိူင်ႈတၢႆဝၢႆး။

 

 

တွၼ်ႈသပ်းလႅင်း

ၶိုဝ်ႉ တင်း သမ်ႇ ၼႆႉဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်

ၶိုဝ်ႉ ၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇပေႃးၼပ်ႉယမ်ပိူၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇပိူၼ်ႈ

သမ်ႇ ၼႆႉမၼ်းထၢင်ႇတူဝ်မၼ်းၶိုၵ်ႉသေပိူၼ်ႈ၊ ၶႂ်ႈၼႄတၢင်းၵတ်ႉမၼ်းတေႃႇပိူၼ်ႈ

------------

ငဝ်ႈတိုၼ်း

ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၸၼ်ႉသၢမ်

ၶွမ်ႇမတီႇၶိုင်ပွင်ဢွၵ်ႇပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး

ၶရိတ်ႉ 1962 ၼီႈ

လိူၼ်မေႇ