မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃးပီမိူင်း 1200 ပၢႆပၢႆၼၼ်ႉ မီးပူႇထဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈသွင်ၵေႃႉပူႇဢွၵ်ႇ ယူႇႁိမ်းဝဵင်းၸေႈတွင်ႈ ၼႂ်းလိၼ်မိူင်းမၢဝ်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပဵၼ်ၽူႈယၢၵ်ႈၵူၼ်းၽၢၼ်လႄႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်သူၼ်တႃႇသေႇ၊ ထၢၼ်ႈပေႃးၸပ်းၸိုဝ်ႈ ပူႇသူၼ်ၵူၺ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ၶဝ်ပူႇဢွၵ်ႇ မီးလုၵ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉ႞ ၸိုဝ်ႈၸၢႆးဢၢႆႈ မိူဝ်ႈဢၼ်ယႂ်ႇသုင်ၸုင်ႁၢင်ႈ ၸၢင်ႈၸွႆႉပေႃႈမႄႈမႃးၼၼ်ႉ၊ မၼ်းၶတ်းၸႂ်ၸွႆႈထႅမ်ပေႃႈမႄႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းသွမ်ႈႁႆႈလမ်ၼႃးမႃး၊ မၼ်းသမ်ႉၵိၼ်ၸၢင်ႈ လဵင်ႉၵႂၢႆးပိူၼ်ႈၵူႈပီၵူႈပီ။ ထိုင်မႃးဝၼ်း႞ ၸၢႆးဢၢႆႈၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆးႁိမ်းၼွင်ႁူဝ်ဝဵင်း၊ သမ်ႉမႅၼ်ႈမိူဝ်ႈ ၼၢင်းၼၵႃးလွၵ်ႈၶၢပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်း၊ ႁဵတ်းႁၢင်ႈၼၢင်းသၢဝ်ဢွၼ်ႇမႃးလႄႇမိူင်းၵူၼ်းလႄႈ ၸင်ႇမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တၢင်းၸၢႆးဢၢႆႈ၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ သွင်ၶႃလႆႈ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈသွင်ၶႃမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၼၢင်းၼၵႃးၵေႃႈ မွင်းႁႂ်ႈၾႃႉပၢင်ႇမိူင်းလႅင်းမႃးၵွႆးယဝ်ႉ၊ ၶိုၼ်ႈမႃးလဵၼ်ႈႁိမ်းၼွင်ၵူႈဝၼ်း၊ ၸၢႆးဢၢႆႈၵေႃႈ ႁေႃႈဢဝ် ၽုင်ၵႂၢႆးမၼ်းမႃးလဵင်ႉ ၵႃႈတီႈၼၼ်ႈၵူႈဝၼ်း၊ ယူႇႁိုင်မႃး ၵေႃႉ႞လႄႈၵေႃႉ႞ မီးမဵတ်ႉတႃႇႁၵ်ႉပႅင်းၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။
ထိုင်မႃးဝၼ်း႞ ၼၢင်းၼၵႃး ၸင်ႇၸူဝ်းဢဝ်ၸၢႆးဢၢႆႈမိူဝ်းလႄႈႁိူၼ်းၶဝ်၊ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၵႆသင် ၵႂႃႇၵမ်း႞ ၵေႃႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ ၼႆလႄႈ ၸၢႆးဢၢႆႈၵေႃႈၸွမ်းၵႂႃႇတႄႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢၼ်ၸမ်ႁွတ်ႈႁိမ်းဝဵင်းၼၵႃးၼၼ်ႉ၊ ၼၢင်းၸင်ႇႁဵတ်းၵႅင်ႈ ဝႄႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၵ်ႈတၢင်းသေ၊ ႁႂ်ႈၸၢႆးဢၢႆႈၵိုတ်းပႂ်ႉၵမ်း႞၊ မၼ်းၼၢင်းလွမ်မိူဝ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ပေႃႈႁေႃၶမ်းမိူင်းၼၵႃႈဝႃႈ၊ မၼ်းၼၢင်း လႆႈၽူဝ်ၶုၼ်ၵူၼ်းမႃးၵေႃႉ႞လႄႈ ႁႂ်ႈၼၵႃးႁဝ်းတင်းလၢႆ လွၵ်ႈၶၢပ်ႈႁဵတ်းၵူၼ်းသဵင်ႈသဵင်ႈ - ၼႆသေယဝ်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃးၸူးၸၢႆးဢၢႆႈ ႁွင်ႉၸၢႆးဢၢႆႈမိူဝ်းႁွတ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် မိူင်းၼၵႃးယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၸူမ်းၸူမ်းသိူဝ်းသိူဝ်းသေ တႄႇတင်ႈႁဵတ်းၶႅၵ်ႇ မင်ႇၵလႃႇသွၼ်ႉမိင်ႈၶၢင်းႁူဝ် ပၼ်ၵမ်းလဵဝ်၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သမ်ႉႁဵတ်းႁေႃပၼ်လင်႞ယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူၺ်ႈၾိင်ႈၶဝ်မိူင်းၼၵႃး ၵႆႉၵႆႉႁဵတ်းပွႆးလဵၼ်ႈၼမ်ႉလဵၼ်ႈၼွင် လႄႈ၊ ယူႇႁိုင်ထိုင်မႃးဝၼ်း႞၊ မိူဝ်ႈၶဝ်တေၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၼၢင်းၸင်ႇလၢတ်ႈၽူဝ်မၼ်း “မိူဝ်ႈၼႆႉပီႈႁဝ်း ယႃႇပေၵႂႃႇလႂ်ပႆလႂ် ၶႃႈ ၼၢင်းမီးတၢင်းၵႂႃႇတီႈ႞ - ပီႈႁဝ်းယူႇထႃႈၼႂ်းႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃၶႃႈတႃႉ” ၵမ်းၼၼ်ႉၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉၸွမ်းၵၼ်၊ သဵင်ၶဝ်ပေႃးပၼ်းလူင်ဝႆႉ၊ ၸၢႆးဢၢႆႈၵေႃႈလႆႈငိၼ်းသဵင်မေႃးၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇလွမ်တူၺ်း လႆႈႁၼ်ၽုင်ၼၵႃးလူင် ၵဵဝ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်ႈ ၾႃႉၵႂႃႇ သမ်ႉၶိုၼ်းတူၵ်းလူင်းၼႂ်းၼွင်၊ ပဵၼ်ၸုမ်းပဵၼ်ၸုမ်းဝႆႉလႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႆႈႁူႉ မိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းၼၵႃး ပေႉမႃးလီၵူဝ် ၼႃႇၼႃႇၼႆယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈၼၢင်းၼၵႃးပွၵ်ႈပွႆးလဵၼ်ႈၼမ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၼႃႈၽူဝ်မၼ်းၼၢင်း ၶီၶီငဝ်ငဝ်ဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “ပီႈႁဝ်းပဵၼ်သင် သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇယုမ်ႉဢမ်ႇၶူဝ်?” ၶုၼ်ဢၢႆႈၵေႃႈဝႃႈ မၼ်းၸႂ်ထိုင်ဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်၊ ၶႂ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်းၸႂ်းဢူႈၸႂ်းမႄႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈသမ်ႉဝႃႈ ဝၢႆးၼႆပီ႞သွင်ပီ ႁဝ်းၸင်ႇၵႂႃႇၸႂ်းၼႆၵေႃႈ၊ ၶုၼ်ဢၢႆႈပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇလႃးလႃး၊ ထၢၼ်ႈ ပေႃးၵိၼ်ဢမ်ဝၢၼ် ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းဝႆႉၵူႈဝၼ်း ၵူႈဝၼ်းလႄႈ၊ ၼၢင်းမၼ်းၸင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်းတီႈၸဝ်ႈဢူႈၶဝ်သေ ဢွၼ်ၶိုၼ်းမႃး မိူင်းၵူၼ်း၊ မႃးႁွတ်ႈႁိမ်းၾင်ႇၼွင် တီႈဢၼ်သွင်ၶႃလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉၶုၼ်ဢၢႆႈၸင်ႇဝႃႈ “ၼၢင်းဢိူၺ်း ၼႂ်းမိူင်းသူၼၼ်ႉ ႁဝ်းၵူဝ်ၼႃႇ၊ ႁဝ်းဢမ်ႇၶိုၼ်းမိူဝ်းၸွမ်းသူယဝ်ႉ၊ သူၵေႃႈယႃႇပေမိူဝ်းၸွမ်းႁဝ်း၊ ႁဝ်းၽၢတ်ႇၵၼ်တီႈ ၼႆႈတႃႉ” မိူဝ်ႈယၢမ်းသွင်ၶႃ တိုၵ်ႉလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ၊ ၼၢင်းၵေႃႈၸွမ်းလူၺ်ႈပတိသၼ်ႇထေႇ ၵႄႇထူၼ်ႈတဵမ်ဝၼ်းမႃး လႄႈ ယဵၼ်းပဵၼ်တွင်ႉၸဵပ်းတွင်ႉၶိုၼ်ႈသေ လဵင်ႉဢွၵ်ႇၶႆႇဢွၼ်ႇမႃးလုၵ်ႈ႞၊ ၼၢင်းၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ပီႈဢိူၺ်း ၶႆႇဢွၼ်ႇလုၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းထိူၵ်ႇသူလုမ်းလႃးလႄႈ ၸင်ႇမႃးလဵင်ႉတီႈၼႆႈယဝ်ႉ၊ သူဢဝ်မိူဝ်းၶႃႈလႃႈ” ၼၢင်းၸဵတ်ႉၼမ်ႉတႃဢွၼ်ႇမၼ်း ႁႆႈသွတ်ႉသွတ်ႉ သေ မၢၵ်ႇပၼ်ၵႂၢမ်းဝႃႈ -
ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ်ယၢၼ်ၼေႃး ငိၼ်းၽၢၼ်သုတ်းလၢႆးယဝ်ႉ၊ သူၸၢႆးပေႉႁဵတ်းလႆႈႁဵတ်းလီ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပီႈၸဝ်ႈပၼ်မႅင်ႇ သႅင်ဢွၼ်ႇၼွင်ႉႁၢပ်ႇ လွင်ႈတၢင်းမႆႈတၢင်းၶီ၊ သေလႄႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈတၢင်းဝၢႆႇႁူၼ်မိူဝ်း။ ၵႃႈၵွၼ်ႇဢွၼ်ႇၵဝ်ႇ ၵူႈၽဝ်ႇတႄႉသူလႄႈႁဝ်းလႆႈယူႇမူၼ်ႈၸူမ်းသိူဝ်း…ဢေႃး မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ သူဝႆႉပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတွၼ်ႈၼၢင်း လႆႈတၢင်းယၢပ်ႇ ထၢမ်းႁၢပ်ႇဢူးပၢတ်ႈၾႆးၸႂ်တႄႉၶႃႈ။ ၼွင်ႉတႃႇငိၼ်းႁူမ်ၸူမ်ပႅင်း ႁၵ်ႉႁႅင်းၵူႈၶိုၼ်းၶမ်ႈဝၼ်းၼႂ်၊ ၸႂ်ပီႈႁဝ်းသမ်ႉၸိုင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇႁူမ်ႈၸူမ်းပဵမ်ႇၽႃသဝ်း၊ မိူဝ်းၵေႃႈမိူဝ်းၵွၼ်ႇၶႃႈ မိူဝ်းၵွၼ်ႇၶႃႈ၊ ၼွင်ႉဢမ်ႇဝႃႈၵႂၢမ်းၸႃႉၵႂၢမ်းၸဵတ်ႈ ႁင်းၼုမ်ႇၶမ်းပီႈတူဝ် လဝ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈၼၢင်းၵေႃႈ တေလႆႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈသၢႆႇ ဝၢႆႇႁူၼ်ႁွတ်ႈမိူင်းလင်ၶႃႈယဝ်ႉ။
ၶုၼ်ဢၢႆႈၸင်ႇသမ်ႉၶိုၼ်းသင်ႇၵႂၢမ်းဝႃႈ -
တေဝႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈယၢၼ်ၵေႃႈ - ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢွၼ်ႁဝ်းသုတ်းယဝ်ႉ - ဝႃႈတီႈလဝ်းၼုတ်းၼၵႃးငိူၵ်ႈတိုင်းၶွင်ဢိူၺ် ပီႈၸဝ်ႈၵွႆႈယူႇၵွႆႈဢၼ်သုၵ်ႉ ယၢပ်ႇယုင်ႈငိၼ်းမွင် ၶွင်ပိူဝ်ႈမိူင်းၼွင်ႉပဵၼ်ပႅတ်ႈ မိူင်းၼၵႃးယႂ်ႇမဵဝ်းၵွင်ႉယၢင်ႁိုၼ်း၊ ၸင်ႇဝႃႈၸၢတ်ႈ ဢွၼ်ႇလႄႈပၢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းလႆႈၽၢတ်ႇၽၢၵ်ႈမႄးၸႅၵ်ႇၵၼ်ၶိုၼ်း - တိုၼ်းဝႃႈတၢင်းႁၵ်ႉႁဝ်း တေႃႈဢမ်ႇၸၢႆႉဢမ်ႇပိူင်ႈ ယွမ်းၵႂႃႇ ပႅၵ်ႉၶႅၵ်းလႅင်ၼေႃႈ။ ၼွင်ႉၵေႃႈႁႂ်ႈလႆႈၵတ်းၸႂ်ယဵၼ်ၸႂ် ၼႂ်းႁေႃၶမ်းပိင်း သႅင်ယိင်းလွတ်ႈတၢင်းမႆႈတၢင်းၼႅင် ႁဝ်းပီႈၼႆၵေႃႈ တေလႆႈၶိုၼ်းလဵင်ႉဝူဝ်းလဵင်ႉၵႂၢႆးဢွၼ်ႇ မိူၼ်မိုၼ်ႉသိုၼ်းဝႃး၊ ၵွႆးၼႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇၶႆႇဢွၼ်ႇလုၵ်ႈၼႆႉ ၼွင်ႉဝႆႉပၼ် ႁႂ်ႈႁဝ်းပီႈ ၵဵပ်းၶေႇဢဝ်လဵင်ႉလုမ်းလႃး၊ ဢၼ်ၼႆႉၵွႆးယဝ်ႉ ႁဝ်းပီႈမီးလွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇဢမ်ႇပွင်ႇ ၵၢင်ဝၢင်ႈၼႂ်းၸႂ် ၶွင်ပိူဝ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ ၼူမ်း လဵင်ႉပၼ်ႁႂ်ႈ ယၢမ်းၶမ်ႈယၢမ်းၼႆဢိူဝ်ႈ။
ၵမ်းၼၼ်ႉ ၼၢင်းၸင်ႇဝႃႈ - ပီႈႁဝ်းယႃႇပေၶီၸႂ်သင် ပေႃးဝႃႈၶႆႇဢွၼ်ႇႁႃးတႅၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ၊ သူၸင်ႇဢဝ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း ၸီႉသႂ်ႇသူပ်းမၼ်း တေပဵၼ်ၼမ်ႉၼူမ်းလႆပုင်ႈတူၵ်းမႃး ၵမ်းလဵဝ်ယူႇ၊ မိူဝ်းၼႃႈမႃး ပေႃးပီႈမီးလွင်ႈယၢပ်ႇလွင်ႈၽိုတ်ႇလႄႈ၊ ၶႂ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းႁဝ်းၸိုင် သမ်ဢဝ်မိုဝ်းတူပ်းလိၼ်သၢမ်ၵမ်းသေ ဝၢၼ်းႁႃတႃႉ၊ သင်ႇၵႂၢမ်းၸိူဝ်ႉၼႆသေ ၸဵတ်ႉၼမ်ႉတႃဢွၼ်ႇမၼ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၼၼ် ၶုၼ်ဢၢႆႈၵေႃႈ ၵဵပ်းဢဝ်ၶႆႇဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၸွမ်းတၢင်း ၸင်ႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းဝႃႈ -
ဢၼ်ႇတၸ ၶႆႇၵဵင်ႈၶိူဝ်းႁူႉရမ်ႇဝႃႇ သၢဝ်ၼၵႃးၼႃႈၼူၼ်းသႂ်ဢိူၺ် ၵမ်းၼႆႉပီႇတႃႇ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈတေလႆႈဢဝ် ၵႂႃႇ မိူဝ်းဝႆႉသိမ်းတီႈႁိမ်းလႂ် - ၽႂ်သမ်ႉတေၸွႆႈတူၺ်းမႅင်ႇ ငွမ်းႁႂ်ႈၼႂ်ဝၼ်း၊ ၶႆႇဢွၼ်ႇလုၵ်ႈၽၢၼ်မႄႈၼႆႉ သမ်ႉတေလႆႈယူႇၵႄႈ ၵူၼ်းယၢၵ်ႈယၢၼ်းယၢပ်ႇၽၢၼ်ၸၼ်း မၼ်းၶိုၵ်ႉၶၢႆးငရၢႆးမႆႈယူႇယၢပ်ႇ ႁၢပ်ႇဢဝ်လွင်ႈဢူးပၢတ်ႈၾႆးၽဝ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃႈတၵ်း ဢဝ်သေတၢင်းၽၢၼ်ႁဵတ်းမီး၊ တၢင်းၶီႁဵတ်းသိူဝ်း - ပႃးမိူဝ်းႁွတ်ႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈပူႇၸဝ်ႈၼၢႆးၶဝ် - ငဝ်တႄႉၶေးပေႃႈလေႃးမႄႈယင်း ဢမ်ႇပိူင်ၸူမ်း၊ မိူဝ်ႈလႂ်လုၵ်ႈၵဝ်သမ်ႉတေတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵွၵ်းၶႆႇမေႃႁႆႈၵိၼ်ၼူမ်း - တူမ်းပွပ်ႉငွမ်းၵွမ်ႇ ႁွမ်ၼိူဝ်ႉၶႆးၼၵႃး ဝႃႈလႃးၵေႃႈ တေတႅၵ်ႇပဵၼ်ပေႃႈၵဵတ်းလိူမ်ႈမီးႁွၼ်ယူဝ်ႉ၊ ပေႃးဢၼ်ၶမ်းၵဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်း တႃမူၼ်းၵႅၼ်းၵႅၼ်းတႄႉ ၶႅၼ်းယဝ်ႉႁဝ်းပေႃႈလႄႈလုၵ်ႈ တၵ်းလႆႈလီပူၼ်ႉတွၼ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းဢွၼ် ၸွၼ်လႆၸႂ်ပိုင်ႈၵိူဝ်း ၸူဝ်ႈမိူဝ်းၼႃႈတေမႃး။ ပေႃးသမ်ႉတႅၵ်ႇဢွၵ်ႇၵွၵ်းၵၢပ်ႇ တၢပ်ႇပဵၼ် ၼၵႃးတႄႉ ၶႄးလႆႈဢၢႆပိူၼ်ႈၼႄးသႄႉသွမ်းသႂ်ႇၼိူဝ်ႁႃး - ပႃးႁူႉတေလႆႈၸွမ်းၶႂၢႆႇၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈတင်းဝၢၼ်ႈတင်းသူၼ်ယဝ်ႉဢူၺ်။
ယေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ႁိူၼ်းမႃးယဝ်ႉ ၶုၼ်ဢၢႆႈသမ်ႉဢမ်ႇႁတ်းလၢတ်ႈၼႄ ပေႃႈမႄႈမၼ်းၵမ်းလဵဝ်၊ ၸင်ႇပိတ်းဢဝ် တွင်တုိင်း ႁူမ်ႇငမ်းၶႆႇဢွၼ်ႇဝႆႉတႂ်ႈလၢင်ႈသေ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပူႇထဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈႁၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၶိုၼ်းႁွတ်ႈၽႅဝ်ႁိူၼ်းမႃးလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸူမ်းသိူဝ်းႁပ်ႉလၢတ်ႈတွင်ႈထၢမ် လွင်ႈတၢင်းၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်၊ ၶုၼ်ဢၢႆႈၵေႃႈလၢတ်ႈၼႄၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉ သဵင်ႈသဵင်ႈ၊ ပေႃးပူႇထဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈလႆႈႁူႉငိၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁူမ်ႁူမ်ၸူမ်းၸူမ်း တေႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ်တႄႉတႄႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင်ပေႃးၼၢၼ်း ၶႆႇဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးဢွၼ်ႇမႃး ဝႆႉႁႂ်ႈႁၢင်ႈလီပီးၼုမ်ႇလီၼႃႇ၊ ၶုၼ်ဢၢႆႈၸင်ႇဢုမ်ႈၵႂႃႇ ၼိူဝ်ႁိူၼ်းသေ ဢဝ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်းၸီႉသႂ်ႇသူပ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယဵၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၼူမ်း လႆပုင်ႈၶဝ်ႈသူပ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်၊ ယၢမ်းၼၼ် ပူႇထဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈဢွၼ်ၵမ်ယွင်ႈဢၢမ်းၸွမ်းတႄႉတႄႉ။
ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းၼႆႉ ဝႆႉႁႂ်ႈၸဵဝ်းယႂ်ႇၸဵဝ်းပီး ဢမ်ႇမီးတၢင်းၶႆႈတၢင်းပဵၼ်သင်၊ ထိုင်မိူဝ်ႈပဵၼ်မၢဝ်ႇဢွၼ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈယွင်ႈဢၢမ်းဝႃႈ လုၵ်ႈၼၢင်းၼၵႃးၼႆႉ ႁၢင်ႈလီတႄႉတႄႉၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းၸင်ႇထၢမ်ပေႃႈမၼ်း၊ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႇပိူၼ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈၼၢင်းၼၵႃးၼႆလႄႈ ပေႃႈမၼ်း ၸင်ႇၶႆႈၼႄပၼ်သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈယဝ်ႉ၊ ပေႃးၶႂ်ႈႁၼ် မႄႈမႂ်းၸိုင် ဢဝ်ၽႃႇမိုဝ်းတူပ်းလိၼ်သၢမ်ၵမ်းသေ ဝၢၼ်းႁႃတႃႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈဝူင်ႉလူင်မိူင်းၼွင်သႄ မီးလုၵ်ႈယိင်းႁၢင်ႈလီဢွၼ်ႇၼၢင်း႞၊ ၵႃႈပဵၼ်ပၢၵ်ႇၸဝ်ႈၸွင်ႈ ၶုၼ်မိူင်း ႁွင်ႇမိူင်းၸၢၼ်း၊ ၽႂ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ယွင်ႈဢၢမ်းၼၢင်းႁၢင်ႈလီသေယဝ်ႉ မႃးယွၼ်းႁဵတ်းၵဵဝ်ႇႁဵတ်းလွင်ၵၼ်ၵူႈၾၢႆႇၵူႈပႃႈ၊ ၸဝ်ႈဝူင်ႉ လူင်ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်မိူင်းလႂ် ၶႆႈၸႂ်ယၢပ်ႇၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁေႃသုင်လူင်လင်႞ ၼႂ်းၼွင်ၵၢင်ဝဵင်းၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ၼၢင်းႁၢင်ႈလီ လႄႈ ၵွင်ပႅင်ႈမိူင်းလူင် ဢိၵ်ႇတင်းၵူၼ်းပႂ်ႉၵူၼ်းတူၺ်း ၵႂႃႇဝႆႉတီႈၼိူဝ်ႁေႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂႃႇၸူးႁေႃၵၢင်ၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵၢႆႇၶူဝ် ဢမ်ႇဝႆႉႁိူဝ်းပႄးသင်၊ ပေႃးၽႂ်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ႁႆႇၵွင်ပႅင်ႈမိူင်းလူင်ၼၼ်ႉလႆႈၵေႃႈ တေပၼ်မၼ်းႁဵၼ်းၶမ်းၶူၺ်ယဝ်ႉ၊ ပိုၼ်ၶၢဝ်ႇၽၢဝ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
ယၢမ်းၼၼ် ပၢၵ်ႇၸဝ်ႈၸွင်ႈၶုၼ်မိူင်းတႂ်ႈမိူင်းၼိူဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈၼၢင်းႁၢင်ႈလီၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုင်ႁႃ လၢႆးၶိုၼ်ႈမၼ်းလႃးလႃး၊ ၵွႆးမႃးၶူဝ်ၵၼ်ဢၢမ်းၵၼ်သေ မိူဝ်းၵႂႃႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ် ဢဝ်ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းသႃႈႁွတ်ႈ လိုဝ်းထိုင်ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈမိူင်း၊ ၵူၼ်းၵူႈတီႈၵူႈလႅၼ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးတူၺ်းပွႆးၼမ်တႄႉတႄႉ။
မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းၵေႃႈ ယွၼ်းၶႂၢင်းပေႃႈမၼ်းၸဝ်ႈသေ မႃးတူၺ်းပွႆးၸွမ်းပိူၼ်ႈ ထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇဢဝ်ၽႃႇမိုဝ်းတူပ်းလိၼ်သၢမ်ၵမ်းသေ ဝၢၼ်းႁႃမႄႈမၼ်းၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်သေၵမ်း၊ ၼၢင်းၼၵႃးၵေႃႈ ၽုတ်းဢွၵ်ႇမႃးတီႈၼၼ်ႈၵမ်းလဵဝ် မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇၶႆႈၼႄလွင်ႈတၢင်းၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်လႄႈ ၼၢင်းၼၵႃးၸင်ႇလႅၼ်းတူဝ်ပဵၼ်ၶူဝ် ၵၢႆႇၸူးၼိူဝ်ႁေႃလူမ်းၼၢင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈႁွတ်ႈၽႅဝ်ၼိူဝ်ႁေႃယဝ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းၵေႃႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်းၼၢင်းသၢဝ် ၼၼ်ႉ ပေႃးတေႃႇမိူင်းလႅင်း၊ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇႁႆႇၵွင်ပႅင်ႈမိူင်းလူင်၊ သဵင်မၼ်းပေႃးလင်တူဝ်ႈတင်းဝဵင်းယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၽႂ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ယွင်ႈဢၢမ်းၸွမ်း ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းထၢၼ်ႈပေႃးႁူၼ်ႈၸွင်ႇၸွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈဝူင်ႉလူင်ၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်ႈၵႂၢမ်းၵတိမီးဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းၼၢင်းႁၢင်ႈလီမၼ်း သွၼ်ႉမိင်ႈၶၢင်းႁူဝ်ၵၼ် တင်းၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်း၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူဝ်လီမေးပႅင်းၵၼ်ယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁိုင်မႃးတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်းၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ်ၼၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်းၵူၼ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းသွႆ ဢၼ်ၸဝ်ႈဝူင်ႉ လူင် ဢၢပ်ႈဝၢင်းၶႂၢင်းၽႃႈပၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးမိူင်းတႆး၊ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆၵေႃႈ လႆႈႁူႉမၼ်းၸဝ်ႈမီးၵၢမ်ႇယႂ်ႇၼႃႇလႄႈ ၽွမ်ႉၵၼ်ယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ်ႁဵတ်းၶုၼ်ႁေႃၶမ်း တီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢဝ်းယဝ်ႉ။
ၸူဝ်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈေႁႃၶမ်းၶုၼ်တိုင်း လႄႈ ၼၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈ၊ ႁူမ်ႈမူၼ်ႈၶၢင်းသွင်ယူႇၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃ၊ တီႈမိူင်းမၢဝ်း ၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈမီးလုၵ်ႈၸၢႆးသွင်ၸဝ်ႈ၊ ၸဝ်ႈ႞ၸိုဝ်ႈၶုၼ်လူး၊ ၸဝ်ႈ႞ၸိုဝ်ႈၶုၼ်လၢႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၵႃႈပဵၼ်ၶႆႇၾႃႉၶုၼ်မိူင်း လႄႈ ၽၵ်းၵႃႇတင်းလၢႆ ၽႂ်ၵေႃႈလွင်ႈၸႃႉဢမ်ႇမီး၊ လွင်ႈလီဢမ်ႇသဵင်ႈ၊ ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်၊ မေႃႁၵ်ႉမေႃပႅင်းၵၼ်၊ ပဵၼ်ဢၼ် ဝၢၼ်ႈမူၼ်းၵူၼ်းၵိုၼ်း ငိုၼ်းၼမ်ၶမ်းလိူင်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ထၢၼ်ႈပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၽၢၼ်ၵူၼ်းၵႅၼ်း ဢမ်ႇမီးၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်း ၸူၼ်သင်၊ ဝူဝ်းၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁၢႆ ၵႂၢႆးၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလူႉ၊ ၵွႆးႁူႉၶႄႉၵၼ် ၵမ်လီႁဵတ်းငၢမ်း ထုၵ်ႇမေႃၽေႃးၵႂၢမ်းၵၼ် ၵူႈတီႈၵူႈလႅၼ်၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သိုၵ်းပဵၼ်သိူဝ်၊ မိူင်းၼိူဝ်မိူင်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၶဵၼ်ပဵၼ်လၢၼ်ႇတေႃႇၵၼ်၊ ပဵၼ်ဢၼ်ယူႇမူၼ်ႈ သိူဝ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်တိုင်း လႆႈၵွၼ်းမိူင်းၸဵတ်းသိပ်းပၢႆသွင်ပီ ၸွမ်းလူၺ်ႈဢႃႇယုသင်ႇၶႃႇရၸူဝ်ႈၸဝ်ႈ ထဝ်ႈၵႄႇ တဵမ်တၼ်း ထိုင်ဝၼ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇတၵ်းၶဝ်ႈပူႈၼွၼ်းၽႄး တမ်ႈတီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢဝ်းယူႇယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်လူးၵေႃႈ ယႂ်ႇသုင်ၸုင်ႁၢင်ႈ ႁူႉၸၢင်ႈပိင်ႇၺႃႇတၢင်းမေႃ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈတဵမ်လီယဝ်ႉလႄႈ ဝၢႆးေသဢူႈမၼ်းၸဝ်ႈၶဝ်ႈပူႈၼွၼ်းၽႄးယဝ်ႉ ၵႃႈပဵၼ်မူးမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းတင်းလၢႆ ၸင်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်လူးၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ သမ်ႉယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်လၢႆး ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၵႅမ်မိူင်း။ သွင်ၸဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ပွင်ဝၢၼ်ႈပွင်မိူင်း၊ ဝႆႉႁႂ်ႈၼႃႈ မိူင်းသႃႇယႃႇ ၽၵ်းၵႃႇၸဝ်ႈၶႃႈတင်းလၢႆ ဢွမ်ႇလွမ်ႈၽွမ်ႉၵၼ် ၵူဝ်ယမ်မုၼ်ၽုင်း တုင်းဢဝ်ၵႂၢမ်းသွၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ၊ ၸဵမ်ထဝ်ႈ ၸဵမ်ၼုမ်ႇ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၶတ်းၶႅင်ႁႅင်းတႃႉ၊ ၽူႈၵႃႉၵူၼ်းၶၢႆၶဝ်ၵေႃႈ ဝႆႉႁႂ်ႈသိုဝ်ႉငၢႆႈၶၢႆၶၢတ်ႇ ဢူၵၢတ်ႇၵေႃႈၶိုၼ်ႈ ၼႃႈမိူင်းၵေႃႈၸိုၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇလႆႈဢွၼ်ႇယၢၵ်ႈၼႅင်ၸႂ်သင်၊ ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ပႆတၢင်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၵွၵ်ႉမီးၵၢင် ဢမ်ႇမီးၶဵၼ်မီးလၢၼ်ႇ ယူႇငၢႆႈပႆလူမ် တႄႉတႄႉ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူဝ်ႉငိူၼ်ႈၶိူဝ်းတိုၼ်း ၵိုၼ်းမႃးၼမ်ၼႃႇလႄႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူးသမ်ႉၵႂႃႇတႄႇမိူင်းမႂ်ႇထႅင်ႈ လုၵ်ႈ႞ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝဵင်းတိုင်းၶေႃ မီးယူႇႁိမ်းၼမ်ႉမၢဝ်းလူင် ဢိူမ်ႈၸမ်ဝဵင်းဝႆႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဢၼ် ၸူဝ်ႈသၢင်ႈ ပၢၼ်သဝ်းထဝ်ႈၵႄႇ ၸေးထိုင်မႃးတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇၼၼ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူးၵေႃႈ ၶဝ်ႈပူႈၼွၼ်း ၽႄး၊ လပ်ႉလွႆငိုၼ်းလွႆၶမ်းၵႂႃႇသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်လၢႆး ပုတ်ႈႁဵတ်းၸဝ်ႈႁဵတ်းၶုၼ်၊ ၸဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မီးမုၼ်မီးငဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈပီႈမၼ်းၸဝ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁၵ်ႉႁူမ်ၸူမ်းတွၼ်ႈ ၶွၼ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇပိုင်ႈၵႂႃႇဢိင် တႂ်ႈၵုင်ႇတႂ်ႈငဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈလီလႆႈပဵၼ် လႆႈၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသၢၼ်း၊ မိူင်းၸၢၼ်းမိူင်းႁွင်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၶဵၼ်ပဵၼ်လၢၼ်ႇတေႃႇၵၼ်၊ ၸိူဝ်ႉငိူၼ်ႈၶိူဝ်း တိုၼ်းတႆးႁဝ်း ပဵၼ်ဢၼ်တႅၵ်ႇၽႄႈ တိူၼ်းၵႃးၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း၊ ၸင်ႇတၵ်းၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇ ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈမိူင်း၊ ၸဵမ်တီႈ မိူင်းၶုၼ်မိူင်းယူၼ်း၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းထႆး၊ မိူင်းဢႃႇသမ်ႇ၊ ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး သိပ်းသွင်ပၼ်းၼႃးလႂ်ယဝ်ႉ။
------------
ငဝ်ႈတိုၼ်း
ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၸၼ်ႉသၢမ်
ၶွမ်ႇမတီႇၶိုင်ပွင်ဢွၵ်ႇပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး
ၶရိတ်ႉ 1962 ၼီႈ
လိူၼ်မေႇ
No comments:
ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ...